ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΙΣ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Πόσο μπορεί ένας μεμονωμένος ηγέτης να αλλάξει τον ρου της ιστορίας;

Γραμμένο από έναν από τους κορυφαίους ιστορικούς της Ευρώπης του 20ού αιώνα και συγγραφέα της βιογραφίας του Χίτλερ, το βιβλίο αυτό δείχνει αριστοτεχνικά πώς ο ανθρώπινος χαρακτήρας, συνωμοτώντας με την ευκαιρία και την τύχη, δημιούργησε τις φοβερές δεσποτικές φυσιογνωμίες της σύγχρονης εποχής. Ο 20ός αιώνας σημαδεύτηκε από την εμφάνιση ορισμένων ατόμων που έφτασαν να διευθύνουν μια τρομακτική γκάμα μηχανισμών ελέγχου, πειθούς και θανάτου. Ολόκληροι πόλεμοι ξέσπασαν και κοινωνίες αναμορφώθηκαν, συχνά με μια ανελέητη περιφρόνηση για τα πιο στοιχειώδη ανθρώπινα δεδομένα. Στις κορυφές αυτών των κοινωνιών στάθηκαν ηγετικές προσωπικότητες που έδρασαν κατά βούληση, ανεξαρτήτως συνεπειών.

Το νέο βιβλίο του Ίαν Κέρσοου είναι μια συναρπαστική, διαυγής και τολμηρή απόπειρα κατανόησης αυτών των ηγετών, που πρωταγωνίστησαν δραματικά είτε στην παγκόσμια είτε σε μια πιο περιορισμένη εθνική σκηνή (από τον Λένιν και τον Στάλιν μέχρι τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι κι από τον Τίτο μέχρι τον Φράνκο). Τι είχαν αυτοί οι ηγέτες και οι καιροί στους οποίους έζησαν που τους επέτρεψε να ασκήσουν μια τέτοια αχαλίνωτη και φονική εξουσία; Και τι οδήγησε στο τέλος αυτής της εποχής; Αντιπαραβάλλοντας μια άλλη ομάδα προσωπογραφιών (από τον Τσόρτσιλ στον Ντε Γκωλ, από τον Αντενάουερ στον Γκορμπατσόφ κι από τη Θάτσερ στον Κολ), ο Κέρσοου δείχνει πώς άλλες χώρες πήραν διαφορετικούς δρόμους. Κι ολοκληρώνει έτσι το πανόραμα των ποικίλων και απροσδόκητων τρόπων με τους οποίους η προσωπικότητα εμπλέκεται στην υπόθεση της εξουσίας.